Ενέργειες κληρονόμου: Οι νομικές και οι φορολογικές ενέργειες που πρέπει να κάνουν όσοι είναι κληρονόμοι.

ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ:

1) ΣΤΟ ΜΗΤΡΩΟ ΤΗΣ Δ.Ο.Υ. : Δήλωση του θανάτου του κληρονομούμενου

2) ΣΤΟ ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ: Δήλωση Αποποίησης της κληρονομιάς

3) ΣΤΟ ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ: ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ (στο Ειρηνοδικείο στο οποίο υπάγεται η κατοικία του κληρονομούμενου)

4) ΑΝΑΜΟΝΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ.

5) ΣΤΗΝ Δ.Ο.Υ.: για την έκδοση του Πιστοποιητικού ΕΝΦΙΑ (για τα ακίνητα του κληρονομούμενου)

6) ΣΤΗΝ Δ.Ο.Υ.: Δήλωση  φόρου κληρονομιάς για την πληρωμή του φόρου

7) ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΠΡΑΞΗ: Δήλωση Αποδοχής Κληρονομιάς

8) ΣΤΟ ΥΠΟΘΗΚΟΦΥΛΑΚΕΙΟ ή στο ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ : Μεταγραφή της αποδοχής της κληρονομιάς

9) ΣΤΗΝ Δ.Ο.Υ.: Δήλωση φορολογίας εισοδήματος του κληρονομουμένου

10) ΣΤΗΝ Δ.Ο.Υ. (ηλεκτρονικά μέσω της ειδικής εφαρμογής του Ε9): Δήλωση Ε9 του κληρονόμου

Οι ενέργειες πιο αναλυτικά:

1. ΣΤΟ ΜΗΤΡΩΟ ΤΗΣ Δ.Ο.Υ.

1.α. Δήλωση θανάτου στο Τμήμα Μητρώου όταν ο κληρονομούμενος δεν ήταν επιτηδευματίας:

Αν ο κληρονομούμενος δεν ήταν επιτηδευματίας , ο κληρονόμος θα υποβάλλει δήλωση μεταβολής στο Τμήμα Μητρώου της εφορίας στην οποία υπάγεται η κατοικία του κληρονομουμένου. Η δήλωση αυτή υποβάλλεται μέχρι την λήξη της ημερομηνίας υποβολής της φορολογικής δήλωσης, και μαζί με αυτήν θα συνυποβάλλει:
•Ληξιαρχική πράξη θανάτου
•Το Έντυπο Μ7 που δηλώνει την σχέση του φορολογουμένου με τους συγγενείς του

1.β. Δήλωση θανάτου στο Τμήμα Μητρώου όταν ο κληρονομούμενος ήταν επιτηδευματίας και είχε ατομική επιχείρηση:

Αν ο κληρονομούμενος είχε κάποια ατομική εμπορική επιχείρηση, αλλά οι κληρονόμοι του δεν επιθυμούν να συνεχίσουν την επιχείρησή του, τότε:
Η δήλωση διακοπής θα υποβληθεί από έναν τουλάχιστον κληρονόμο εντός 30 ημερών από την λήξη της ημερομηνίας αποποίησης της κληρονομιάς.
Η δήλωση διακοπής σε αυτήν την περίπτωση θα υποβληθεί χειρόγραφα στην Δ.Ο.Υ. στην οποία υπαγόταν η έδρα της ατομικής επιχειρηματικής δραστηριότητος του κληρονομούμενου.


2. ΣΤΟ ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ: ΔΗΛΩΣΗ ΑΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ στον Γραμματέα του δικαστηρίου της κληρονομιάς (από το 2013 είναι Ειρηνοδικείο, στην περιφέρεια του οποίου ο κληρονομούμενος είχε κατά το χρόνο του θανάτου του την κατοικία του και, αν δεν είχε κατοικία, ή αν δεν είχε ούτε διαμονή, το Ειρηνοδικείο της Πρωτεύουσας του Κράτους.)
Αν ο κληρονόμος αποποιηθεί την κληρονομιά, πρέπει να υποβάλλει την δήλωση αποποίησης τις πρώτες 120 ημέρες από τον θάνατο του κληρονομουμένου, δηλαδή μέσα στους 4 μήνες από την ημερομηνία του θανάτου. Εάν περάσει άπρακτη αυτή η περίοδος, τότε θεωρείται από τον νόμο ότι αποδέχεται την κληρονομία και πρέπει να ακολουθήσει η δήλωση αποδοχής κληρονομιάς

3. ΣΤΟ ΕΙΡΗΝΟΔΙΚΕΙΟ: ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ στο Ειρηνοδικείο στο οποίο υπάγεται η κατοικία του κληρονομούμενου

4. ΑΝΑΜΟΝΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ.

Πρέπει να δημοσιευθεί η διαθήκη για να προχωρήσει ο Συμβολαιογράφος στην σύνταξη δήλωσης για την πληρωμή του φόρου κληρονομιάς στην Δ.Ο.Υ, αλλά και για την σύνταξη του συμβολαίου της αποδοχής της κληρονομιάς

5. ΣΤΗΝ Δ.Ο.Υ. για την έκδοση του Πιστοποιητικού ΕΝΦΙΑ με το οποίο θα πιστοποιείται ότι ο κληρονομούμενος είχε υποβάλλει το Ε9 του και έχει πληρώσει τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. του την τελευταία πενταετία προ του θανάτου του.

6. ΣΤΗΝ Δ.Ο.Υ.: ΔΗΛΩΣΗ ΦΟΡΟΥ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ για την πληρωμή του φόρου κληρονομιάς. Μόλις δημοσιευθεί η διαθήκη

7. ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΠΡΑΞΗ ΔΗΛΩΣΗΣ ΑΠΟΔΟΧΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ

ΕΑΝ ΔΕΝ ΓΙΝΕΙ ΑΠΟΠΟΙΗΣΗ ή ΑΠΟΔΟΧΗ στην διάρκεια των 120 ημερών τότε η πράξη δήλωσης Αποδοχής κληρονομιάς υποβάλλεται την περίοδο που αρχίζει από την ημέρα που ο κληρονόμος αποδέχτηκε σιωπηρώς την κληρονομιά μέχρι την τελευταία ημέρα του εξαμήνου από την ημέρα θανάτου (ανάμεσα στις 120 και 180 ημέρες από την ημέρα θανάτου)

Αν ο κληρονόμος αποποιηθεί την κληρονομιά, πριν να λήξουν οι 120 ημέρες, δεν υπάρχει κληρονομιά και δεν υποβάλλεται δήλωση κληρονομιάς ούτε Ε9 (δες παρακάτω)

Αν ο κληρονόμος αποδεχθεί την κληρονομιά, πριν να λήξουν οι 120 ημέρες τότε θα υποβάλλει την δήλωση κληρονομιάς μέχρι την τελευταία ημέρα του εξαμήνου από του θανάτου του κληρονομουμένου και θα πληρώσει τους νόμιμους φόρους κληρονομιάς

Δικαιολογητικά που απαιτούνται:
- Ληξιαρχική Πράξη θανάτου
- Πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών
- Αντίγραφο της δημοσιευθείσης διαθήκης
- Πιστοποιητικό μη υπάρξεως άλλης, και δεύτερης, διαθήκης
- Τίτλοι παλαιοί (για να διατυπωθεί σωστά η περιγραφή του ακινήτου)
- Τοπογραφικό
- Άδεια οικοδομής
- Πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ από την εφορία για την τελευταία 5ετία

8. ΣΤΟ ΥΠΟΘΗΚΟΦΥΛΑΚΕΙΟ μεταγραφή της αποδοχής κληρονομιάς

9. ΣΤΗΝ Δ.Ο.Υ.: Δήλωση φορολογίας εισοδήματος του κληρονομουμένου
«Οι δηλώσεις των αποβιωσάντων υποβάλλονται αποκλειστικά σε χειρόγραφη μορφή στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. εμπρόθεσμα έως 31 Δεκεμβρίου.  Στην περίπτωση αυτή απαιτείται ενημέρωση του Τμήματος Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της Δ.Ο.Υ του αποβιώσαντος πριν από την υποβολή της δήλωσης με την ημερομηνία θανάτου και τα στοιχεία των νόμιμων κληρονόμων/εγγυτέρων συγγενών, προσκομίζοντας τα απαραίτητα δικαιολογητικά» (βλ. ΠΟΛ. 1034/2017).

Η παραπάνω δήλωση υποβάλλεται χειρόγραφα.

Μαζί με την δήλωση αυτή θα συνυποβάλλει:
•Ληξιαρχική πράξη θανάτου


10. ΣΤΗΝ Δ.Ο.Υ. (ηλεκτρονικά μέσω της ειδικής εφαρμογής του Ε9): Δήλωση Ε9 του κληρονόμου:
10.α. Στην περίπτωση της αποποίησης πριν από την λήξη των 4 μηνών:
Ο κληρονόμος δεν θα υποβάλλει Ε9

10.β. Στην περίπτωση της σιωπηρής αποδοχής της κληρονομιάς στην λήξη των 4 μηνών (μετά τις 120 ημέρες από του θανάτου ):
Ο κληρονόμος θα υποβάλλει Ε9 για τα ακίνητα που απέκτησε ως κληρονόμος διότι θεωρείται ότι αποδέχεται σιωπηρά την κληρονομιά στο τέλος του τετραμήνου από του θανάτου του κληρονομουμένου, (120 ημέρες), τότε θα υποβάλλει το Ε9 στις 150 ημέρες από την ημέρα του θανάτου του κληρονομουμένου (120 + 30).

10.γ. Στην περίπτωση αποδοχής της κληρονομιάς πριν τη λήξη των 4 μηνών από του θανάτου:
Όταν ο κληρονόμος αποδέχεται την κληρονομιά κάποια ημερομηνία και πριν να λήξει η περίοδος των 120 ημερών από του θανάτου του κληρονομουμένου, θα υποβάλλει το Ε9 στις 30 ημέρες μετά από την ημέρα που απεδέχθη με συμβόλαιο την κληρονομιά.

10.δ. Στην περίπτωση αποδοχής της κληρονομιάς από την ημερομηνία δημοσίευσης της διαθήκης: Ο φορολογούμενος υποχρεούται να αναγράψει στη δήλωση στοιχείων ακινήτων, την οποία θα υποβάλει προς τούτο, την ημερομηνία θανάτου του κληρονομουμένου και, στις περιπτώσεις που πρόκειται για εκ διαθήκης κληρονόμο, την ημερομηνία δημοσίευσης της διαθήκης. Από την ημερομηνία δημοσίευσης της διαθήκης αρχίζει το τετράμηνο της αποποίησης και το πεντάμηνο της υποβολής του Ε9 για τα ακίνητα που κληρονόμησε ο κληρονόμος

10.ε. Στην περίπτωση που με την διαθήκη αλλάζει η ακίνητη περιουσία (όλη ή μέρος της) στον εξ αδιαθέτου κληρονόμο, τότε εκείνος θα δηλώσει την μεταβολή αυτή στο Ε9 του μέσα σε 150 ή 30 ημέρες (ως ανωτέρω)